برای تقویت حرمت نفس کودکان به این نکات توجه کنید:
- زمانی که فرزندتان میخواهد با شما صحبت کند، اگر آب هم دستتان هست زمین بگذارید و سر تا پا گوش شوید و تا زمانیکه صحبتهای او تمام نشده است، صحبت نکنید
- در ضمن نخواهید در آن زمان نقش معلمی ایفا کنید و اشتباهات او را اصلاح کنید. با این کار، او در مییابد که چقدر برای او ارزش و احترام زیادی قائل هستید.
- هر زمانی که احساس خوبی نسبت به فرزندتان پیدا میکنید، آن را به صورت عملی و زبانی و از صمیم قلب ابراز کنید. گفتار و رفتار محبتآمیز و ستایشگرانه اولاً باعث میشود تا کودک از حس و نظر شما در مورد خودش مطلع و مطمئن شود و ثانیاً آنها را در درون خود تکرار و نهادینه کند.
- در تشویق و تحسین کردن و توجه به او دست و دل باز باشید. نگران نباشید، این عمل شما منجر به لوس شدن کودک نمیشود. بلکه برعکس باعث جلوگیری از آن میشود (البته به شرط اینکه در حد اغراق نباشد و در ضمن دروغ نباشد). در واقع بچههایی که چنین کمبودی را حس میکنند، گرایش به لوس شدن دارند. بجای اینکه سرزنشگر، منع کننده و توبیخگر باشید، سعی کنید تا حد امکان اشتباهات او را نادیده بگیرید و برعکس با ذرهبین بدنبال پیدا کردن رفتار و صفات خوب او باشید و از آنها (خصوصاً در جمع) تعریف کنید. بهتر است تعریف و تمجید شما هدفمند و توصیفی باشد. مثلاً (ببین کوچولوی گلم چقدر قشنگ اطاقش را مرتب کرده! همه چیز را سرجاش گذاشته یا «ممنونم که به مامان کمک میکنی تا به داداش کوچولوت غذا بدم، تو خیلی مهربونی!» حتی در مواردیکه خود را کنترل کرده و از انجام کاری منع شده، خودداری کرده است، بایستی کودک تشویق و تحسین شود. برای مثال، «از اینکه موقع جواب دادن تلفن، سرو صدا نکردی یا چیزی نخواستی خیلی ممنونم، تو چقدر خوب وقت شناسی عزیزم!»
- از هر نوع طعنه زدن، دست انداختن، انگ زدن و دادن صفات نامناسب جداً پرهیز کنید. در برخی موارد لازم است تا رفتار نامناسب (و نه خود شخصیت کودک) مورد انتقاد قرار گیرد ولی هرگز این اجازه را ندارید که سرزنش شما همراه با تمسخر و یا تحقیر باشد (حتی به عنوان شوخی). کلماتی همچون دست و پا چلفتی، تنبل، هپلو، کور، کچل، تپل، خنگ و … همچون تیری زهرآگین بر حرمت نفس و شخصیت کودک هستند (تا ۶-۷ سالگی درکی از شوخی ندارند). در انتقاد سعی کنید از کلمه من بجای «تو» استفاده شود. برای مثال، بجای اینکه بگویید: «چرا تو اینقدر نامرتب و تنبلی؟ نمیتونی یه کار به این سادگی رو انجام بدی؟» بگویید: «عزیزم من دوست دارم لباسهاتو مرتب تو کمد یا جا لباسی بذاری تا اینکه روی کف اطاق ریخته شوند».
- به کودک خود بیاموزید تا جملات تاییدی مثبت در مورد خود را تمرین کند. دادن انرژی و تلقین مثبت به خود در انجام تمامی امور مهم و تاثیرگذار است. طرز تفکر و تلقی ما تعیین کننده احساس ما و احساس تعیین کننده رفتار خواهد بود. باید در زمانهای مناسب به فرزندمان بیاموزیم تا از جملات تاییدی مثبت در مورد خود استفاده کنند. مثلاً «اگر به تلاشم ادامه بدهم میتونم موفق بشم».
- در تصمیمگیریهایی که به نحوی کودکتان نیز دخیل است، نظر او را نیز جویا شده و اگر تصمیم او زیانبار نیست، حتماً انجام دهید. مثلاً در مورد رنگ یا تزئین اطاقش اجازه دهید تا به کمک شما خود او تصمیم بگیرد و شما فقط مجری خواستههایش باشید.
- در بازیها هر ازگاهی ببازید و نشان دهید که شکست آخر خط نیست.
· هر از گاهی به عمد اشتباه کنید و به فرزندتان نشان دهید نه تنها شما که برای او قادر مطلق به حساب میایید نیز ممکن است اشتباه کنید بلکه مسئولیت اشتباه خود را می پذیرید و سعی در اصلاح آن می کنید و از تلاش برای بهتر شدن و امید به اصلاح نیز دست نمی کشید.
- در حد توان کودک، در انجام امور مربوط به خودتان از او کمک بخواهید و کارش را تحسین کنید. مهم نیست که کامل انجام داده باشد یا نه (از کمک به گلکاری و شستن ماشین گرفته تا شکستن تخم مرغ در ظرف، دکور منزل و …).
برگرفته از : پرورش،تربیت و مراقبت از کودکان و نوجوانان ۲ تا ۵ سالگی – انتشارات ما و شما
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.